سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

حرمت جلسه سران قوا را "نماینده" باید نگه دارد

مهرداد لاهوتی، ‌ نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اخیرا در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایلنا در اشاره به سخنان وزیر نفت مبنی بر اینکه برخی مباحث پیرامون سوخت را در جلسات سران قوا مطرح کرده‌ایم، گفته است:‌ اینجا باید بگویم که گویا مجلس بی‌هویت شده‌ است. نمایندگان مجلس نمایندگان مردم هستند و این تصمیم –درباره سوخت- هم درباره مردم است اما تصمیمات در این باره، جای دیگری گرفته می‌شود.

او می‌افزاید: ۸۰ درصد اختیارات در این باره را جای دیگر برده‌اند! [۱]

*متأسفانه مشاهده می‌شود که برخی معدود از نمایندگان نسبت به سازوکارهای تصمیم‌گیری جدید نظام و اختیارات "شورایعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا" ایراداتی دارند!

این در حالی است که ایرادگیری در این باره به هیچ وجه واجد منطق نیست. زیرا نظام اسلامی بنا به صلاحدیدهای خود به این نتیجه رسیده است که در شرایط فعلی نیاز به ساز و کارهای جدیدی برای تصمیم‌گیری وجود دارد. لذاست که نمایندگان محترم و همه مسئولان که در فرایندهای کشور نقش دارند باید نسبت به تصمیمات کلان نظام پایبندی نشان بدهند و خود پیش از همه مقیّد به پذیرش تصمیمات نهادهای بالادستی باشند.

طرفه آنکه نمایندگان محترم در مجلس دوازدهم نیز با علم به اینکه سازوکار جلسه سران قوا در بالادست مجلس وجود دارد؛ اقدام به ثبت‌نام و کاندیداتوری در انتخابات کرده‌اند و اکنون که به لطف قانون و رأی مردم به مجلس راه یافته‌اند؛ منطقی نیست که نسبت به سازوکارهای موجود اعتراض کنند.

***

کم‌کاری پزشکیان در تدریس "وفاق" برای چپ‌های ستادی!

عبدالواحد موسوی لاری، وزیر کشور دولت اصلاحات و عضو تشکل چپ‌مسلک مجمع روحانیون مبارز در بخشی از یک مصاحبه که جماران آنرا منتشر کرد، در پاسخ به این سؤال که "فکر می‌کنید وفاق ملی می‌تواند پاشنه آشیل دولت پزشکیان باشد؟ " ادعا کرد: تا اینجا شده است. چون تعریفی از وفاق ملی به شکل منظم داده نشده است. پزشکیان ذهنیتی از وفاق ملی دارد که وقتی به آن نگاه می‌کنم بیشتر به ائتلاف و سهم دادن به صاحبان قدرت تعریف شده که این به ضرر دولت است و وفاق ملی این نیست. در نتیجه از سهم دادن به ارباب قدرت، وفاق ملی در نمی‌آید.

او می‌افزاید:‌ بالاخره جریان اقلیتی به نام اصولگرایان و جبهه پایداری وجود دارد که همه عددشان در کشور چند میلیون نفر بیشتر نمی‌شود و در مقابل ۸۵ میلیون جمعیتی قرار دارند که غیر از آن حرکت می‌کنند. وقتی پزشکیان وفاق ملی را به معنی همراهی با آن اقلیت تعریف کند یعنی دچار مشکل شده است.[۲]

*ما این قضاوت را به شخص آقای دکتر پزشکیان و البته به مخاطبان واگذار می‌کنیم که سخنان موسوی لاری مصداق بددلی و بدخواهی است یا یک انتقاد دلسوزانه!؟

آشکار است که نگاه وفاقیِ پزشکیان که البته برآمده از شخصیت نجیب اوست؛ یک نگاه تسهیمی و به معنی بنگاه معاملات پست و سمت نیست.

بلکه منظور او که طی ماه‌های اخیر هم آنرا در عمل مشاهده کردیم؛ تفاهم و لجبازی نکردن برای تحقق کارآمدی و در مسیر تحقق وعده‌های دولت است.

جالب آنکه برخی اصلاح‌طلبان همین معنای ساده را نمی‌فهمند و در قبال تعیّن وفاق که در مقولاتی مثل تصویب کلیات لایحه بودجه، حمایت اصولگرایان شهیر از پزشکیان، رأی اعتماد مجلس به تمام کابینه و اجازات بیسابقه رهبری به دولت برای استفاده از منابع صندوق توسعه لمس شد؛ خودشان را کأنه به ندیدن زده‌اند!

قبلا نیز این تحلیل به کرّات در نزد مخاطبان محترم ارائه شد که دولت پزشکیان باید بین همکاری با اصلاح‌طلبان نجیب و چپ‌های نانجیب یکی را انتخاب کند. [۳]

زیرا این انتخاب، تعیین‌کننده سرنوشت دولت پزشکیان خواهد بود.

***

چرا دستگاه اطلاع‌رسانی دولت درباره جعل واقعیت ساکت است؟

رفقای عصبانیِ پزشکیان!

روزنامه شرق طی گزارشی در شماره یکشنبه گذشته خود که با عنوان "زنگ خطر تورم" آنرا منتشر کرد، مدعی تورم‌زا بودن لایحه بودجه ۱۴۰۴ دولت پزشکیان شد و نوشت: انباشت بدهی‌های سنگین دولت به بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی، سازمان تأمین اجتماعی و... در حالی است که پیش‌بینی شده در سال آینده هم ارقام درشت دیگری استقراض کند. اتفاقی که می‌تواند موجب رشد تورم شود.

شرق همچنین در مصاحبه با فردی با عنوان کامران ندری که گفته می‌شود یک اقتصاددان است، به نقل از وی نوشت: این اقتصاددان درباره استقراض دولت از صندوق توسعه ملی هم توضیح می‌دهد که این اقدام کارکرد واقعی صندوق توسعه ملی را که توسعه زیرساخت‌های اقتصادی کشور است، به حاشیه می‌برد و باعث می‌شود منابع آن خرج امور جاری دولت‌ها شود.

در گزارش شرق همچنین می‌خوانیم:‌ ابراهیم بهادرانی، مشاور عالی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران هم نگاه مشابهی به ماجرا دارد و دیروز در نشست بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۴ مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران به استقراض سنگین دولت در سال آینده اشاره کرد و گفت که این مسئله می‌تواند منجر به تورم شود. او در ادامه با اشاره به بالاتربودن نرخ افزایش درآمد مالیاتی دولت نسبت به تورم تأکید کرد که چشم‌انداز دولت از درآمدهای پایدار کشور در لایحه بودجه ۱۴۰۴ چندان واقعی نیست و دریافت مالیات سنگین از اقتصاد راکد، تبعات منفی گسترده دارد.

گزارش مذکور افزوده است: گذشته از این، دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۴ یک تصمیم خبرساز دیگر هم گرفته است. بر این اساس دولت بنا دارد در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ نرخ تسعیر کالاهای اساسی را به صورت شناور و متناسب با تورم تعیین کند و در جدول مربوط به این بخش برای تسعیر کالاهای اساسی قید شده است «افزایش تدریجی نسبت به نرخ سال ۱۴۰۳ و میزان نرخ تورم» هرچند دولت عددی برای نرخ دلار اعلام نکرده اما این مسئله به عقیده بسیاری تورم‌زاست.[۴]

*روزنامه اصلاح‌طلب شرق در رویکرد به ظاهر انتقادی؛ مواضعی به شدت غیر واقعی را علیه سیاست‌های دولت پزشکیان اتخاذ کرده و انتشار داده است.

شدت انتقاد و عمق بدبینی این مواضع و مطالب به حدی است که مخاطب احساس می‌کند برخی منتقدان و رقبای پزشکیان بر مسند این روزنامه اصلاح‌طلب تکیه زده‌اند!

دقت شود که اساسا در یک نگاه بدبینانه، عمده تصمیمات اقتصادی یک دولت در حیطه اقتصاد کلان می‌تواند تورم‌زا ارزیابی شود. اما واقعیت چیز دیگریست و تورم یک رخداد تک‌بعدی یا الزاما سیاسی نیست و تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد.

همینطور اطلاعات غلطی هم در گزارش شرق وجود دارد!

مثلا کامران ندری در متن گزارش مذکور در حالی مدعی شده که استقراض دولت از صندوق توسعه قرار است صرف امور جاری کشور شود که این گزاره غلط است و نایب رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه رسما اعلام کرد که استقراض دولت از صندوق توسعه صرفا باید صرف پروژه‌های عمرانی شود. [۵]

و یا همینطور در اظهارات منقول از مشاور اتاق بازرگانی تهران هم در حالی ادعا می‌شود که نرخ افزایش درآمد مالیاتی دولت بیشتر از تورم است که تورم ایران ۴۰ درصد است اما دولت دکتر پزشکیان در کاهشی بیسابقه نسبت به ۳ سال اخیر؛ نرخ افزایش درآمد مالیاتی خود را به ۳۹ درصد رساند. (مقایسه شود با افزایش ۶۲ درصدی در سال اول دولت قبل)

در واقع نویسنده گزارش شرق حتی به خود زحمت نداده که اطلاعات موجود را بررسی کند تا متوجه درست و غلط ماجرا بشود!

درباره تأثیر دادن تورم در نرخ ارز ترجیحی و سوبسیدهای دولتی نیز اگرچه هنوز خبری رسمی در این رابطه از سوی دولت اعلام نشده ولی به هر حال باید پذیرفت که فریز کردن نرخ خدماتی که دولت می‌دهد یک اقدام غیر عقلانی است و سیاست‌های پلکانی به شرط رعایت پیوست‌های اقتصادی، اجتماعی و امنیتی واجد ایراد خاصی نیست.

کما اینکه مثلا دکتر فرشاد مؤمنی، از اقتصاددانان شهیر منتقد افزایش قیمت سوخت نیز چندی قبل تأکید کرد که به شرط رعایت پیوست‌ها هرگز مخالف افزایش قیمت سوخت نیست.

بر همین اساس اتفاقا پیش‌بینی می‌شود که دولت دکتر پزشکیان بتواند از نرخ ۴۰ درصدی تورم بکاهد و طعم ثبات اقتصادی و کاهش تورم پس از مدت‌ها در سال آینده احساس شود. (زیرا رفتارهای اقتصادی دولت تا اینجا معقول بوده است)

البته وارونه‌سازی حقیقت درباره سیاست‌های اقتصادی درست پزشکیان فقط منوط به همین گزارش نبود!

شرق پیش از این نیز در گزارش دیگری با عنوان "تیغ مالیات" در حالی از افزایش مالیات در دولت پزشکیان انتقاد کرد که اولا دولت نیز به دلیل خدماتی که ارائه می‌کند نیازمند افزایش معقول مالیات است و ثانیا دکتر پزشکیان در تصمیمی نجیبانه؛ کمترین میزان افزایش مالیات را نسبت به ۳ سال گذشته اعمال کرد. [۶]

دقت شود که این بددلی و وارونه‌سازی از سوی محفلی خبری و سیاسی پمپاژ می‌شود که به لحاظ اسمی جزو سمپات‌ها و هم‌مسلکان سیاسی دولت است. لکن چیزی که در عمل شاهد آن هستیم ایجاد یک خط تحلیلی و سیاسی خطرناک برای ناراضی‌سازی عمومی و دستاوردکُشی است.

در حالت بدبینانه می‌توان به ارتباط این ناراضی‌تراشی‌های پخت و پز شده در یک روزنامه اصلاح‌طلب با اظهارات کسانی مثل تاجیک و حجاریان پیرامون "داغ شدن خیابان‌ها در فتنه اقتصادی" نیز اندیشید. [۷]

***

1_ https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1551094

2_ https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1648577

3_ mshrgh.ir/1652260

4_ https://www.sharghdaily.com/fa/tiny/news-947590

5_ isna.ir/xdSbHq

6_ mshrgh.ir/1658190

7_ mshrgh.ir/1658815